1.
INLEIDING:
Ek wil vanoggend oor ’n onderwerp met
julle deel wat ek voel noodsaaklik is om van kennis te neem, omdat ek
persoonlik dink dat dit ’n reuse blokkasie in bykans alle gelowiges se lewe
is.
Daar is nie een van ons wat vanoggend
hier sit wie nie op een of ander stadium van ons lewe, een of ander vorm van
beproewing of pyn of lyding ervaar het nie.
Sommige in ’n bykans oortreffende trap en andere moontlik in ’n mindere
mate – Niemand word gespaar van pyn en lyding nie!
Dit is verder van die uiterste belang
dat ons as gelowiges sal leer om pyn en lyding, of beproewing as u wil, op die
regte wyse te hanteer, want as ons nie weet hoe om dit te hanteer nie, kan ons
ontnugter raak in God; kan ons knak onder vervolging indien ons ooit daaraan
blootgestel mag raak; ons kan verbitterd en uitsigloos raak, ens.
Ek wil graag twee vrae aanspreek in ons
soeke na ’n Bybelse hantering van beproewing en dié twee vrae is die volgende:
·
Hoe
moet ek God se soewereiniteit en beproewing met mekaar versoen?
·
Hoe
moet ek pyn en lyding op die regte wyse, nee, op ’n Bybelse wyse hanteer?
2. BEPROEWING EN GOD SE SOEWEREINITEIT:
Ons lees die volgende in 1 Kron.29:10-16
~ Dawid het ’n lofprysing aan die
Here in teenwoordigheid van die hele vergadering uitgespreek. Sy woorde was:
“Geloof sy U, Here, God van ons voorvader Israel, van ewigheid tot ewigheid. 11
Die grootheid, Here, die krag, die glans, die roem en die majesteit
behoort aan U, ja, alles in die hemel en op aarde. Aan U, Here, behoort die
heerskappy; U is bo almal verhewe. 12 Van U kom rykdom en eer. U
heers oor alles. Mag en krag word deur U geskenk, en dit berus by U om
enigiemand groot en sterk te maak. 13 En nou loof ons U, ons God,
ons prys u glansryke Naam, 14 want wie is ek en wie is my volk dat
ons die vermoë sou hê om sulke gawes te bring? Alles kom tog van U af en ons
gee aan U wat ons van U gekry het. 15 Net soos al ons voorvaders
is ons by U sonder reg of aanspraak. Ons tyd op aarde is soos ’n skaduwee, dit
gaan verby. 16 Here ons God, al hierdie goed wat ons
bymekaargemaak het om ’n huis vir u heilige Naam te bou, het ons van U gekry en
dit behoort aan U.
Hierdie gedeelte waar Dawid, God loof en
prys, is ’n klassieke Skrifgedeelte om na God se soewereiniteit te verwys.
Wat bedoel ons egter met die
uitdrukking, “God se soewereiniteit”?
A.W. Pink, in sy klassieke werk, “The
Sovereignty of God”, sê dat wanneer ons sê dat God soewerein is, ons
daarmee verklaar dat God, God ís. Hy sê
verder ~ To say that God is sovereign is
to declare that He is the Most High, doing according to His will in the army of
heaven, and among the inhabitants of the earth, so that none can stay His hand
or say unto Him, What doest Thou?
Dit grond Pink natuurlik op Dan.4:35 ~ Teenoor Hom is al die bewoners van die aarde soos niks; Hy doen soos Hy
besluit met die hemelse magte en met die mense op aarde. Daar is niemand wat
Hom daarvan kan weerhou en vir Hom kan sê: ‘Wat doen U?
Hy gaan voort en sê: To say
that God is sovereign is to declare that He is the Almighty, the Posessor of
all power in heaven and earth... Dit
weer, grond hy op Ps.115:3 ~ En dit
terwyl ons God in die hemel is! Alles wat Hy wil, doen Hy.
Die SOLA5 Geloofsbelydenis verklaar in
paragraaf 1.3 die volgende oor die soewereiniteit van God ~ God is sovereign and works all things
according to his own righteous will, for His own glory. From all eternity God decreed everything that
would ever happen in time; He did this in perfect wisdom and holiness. Furthermore, God sustains and governs all His
creatures by His supremely wise and holy providence. In so doing He fulfils thepurpose for which
they were created, in order that His own attributes and glory may be praised.
Hierdie is pragtige en Bybelse korrekte
definisies van God se soewereiniteit en ek glo dat die meeste, indien nie almal
van ons volmondig hiermee saamstem.
Wanneer ons gekonfronteer word met allerlei
swaarkry en beproewing is die meeste van ons ook reeds so “geprogrammeer” om
baie vinnig te sê dat God soewerein is en dat Hy nie foute begaan nie en dat ek
onder Sy soewereine wil buig. Dat Hy in beheer is!
En dit is nie verkeerd nie, want dit ís so dat God deur Sy soewereine
wil, beproewing in my lewe toelaat, die vraag is egter, wat my siening régtig
is t.o.v. God se soewereiniteit is. Sien
ek God as ’n soewereine God wat maak net wat Hy wil en tree Hy gevoelloos en
liefdeloos op, of is daar genade en liefde en guns en barmhartigheid
teenwoordig in die uitvoering van Sy soewereine wil?
Indien ek sê dat God my straf as ek
beproewing ervaar, kan dit op een van twee maniere manifesteer.
·
Ons
kan óf in opstand kom teen God en soos die Israeliete, uiteindelik bedroë
daarvan af kom. Jesaja beskryf dit baie
mooi ~ Kom tog, laat ons die saak
met mekaar uitmaak, sê die Here: Al was julle skarlakenrooi van sonde, julle
sal wit word soos sneeu. Al was julle purperrooi, julle sal wit word soos wol. 19
As julle gehoorsaam wil wees, sal julle die goeie van die land eet, 20
maar as julle weier en opstandig bly, sal die swaard júlle eet, want dit
is die Here wat dit gesê het (Jes.1:18-20).
·
Of
ons kan God se soewereiniteit gelate aanvaar, want ek mag mos nie teen God in
opstand kom nie en daarom onderdruk ek enige negatiewe gevoelens oor my pyn en
lyding, maar ek tree tog ook nie Bybels korrek op nie, want ek dra en hanteer
hierdie pyn en lyding steeds nie met die regte gesindheid nie – ek kan nie
oorwinning kry nie; ek kan nie in vreugde lewe nie
Wat is die gevolg van beide hierdie
gesindhede; van hierdie siening van God se soewereiniteit? So ’n optrede en gesindheid, lei uiteindelik
tot wanhoop en uitsigloosheid en ontnugtering – ontnugtering in ’n God wat toelaat
dat hierdie swaarkry oor my kom en uiteindelik kan ek so maklik uitroep: Hoe
kan die Woord sê dat Hy ’n God van liefde is?
Of die Woord maak ten diepste net nie vir my sin nie – ek verstaan God
se karakter nie; ek verstaan Sy liefde nie – in kort, ek verstaan Sy Woord nie.
Hoe moet ek dan God se soewereiniteit
sien? Kom ons kyk net kortliks daarna:
·
Ons
moet besef dat God in die eerste plek ’n barmhartige God is. Ons het nie ’n reg tot God se barmhartigheid
nie. Nee, Hy skénk dit aan ons wie gebuk
gaan onder die sonde en die sondeval. ’n
Volmaakte voorbeeld van God se soewereine barmhartigheid, is die feit dat Sy
Seun, Jesus Christus mens geword het en tussen ons kom bly het.
·
Tweedens
leer die Woord ons, dat God se soewereiniteit genadig van aard is. God stort Sy genade uit oor almal van ons wat
dit beslis nie verdien nie. Ons sien God
se soewereine genade pragtig uitgebeeld in Rom.5:21 ~ Die doel was dat, soos die sonde deur die
dood heerskappy gevoer het, die genade deur die vryspraak ook heerskappy kan
voer en tot die ewige lewe kan lei deur Jesus Christus ons Here.
·
Ons
het eerstens gesien dat God se soewereiniteit gaan oor barmhartigheid en
tweedens het ons gesien dat God se soewereiniteit vol genade is. Nou sien ons in die derde plek, dat die fondasie
van God se soewereiniteit, Sy liefde is. Rom.8:31-39 beskryf dit vir ons pragtig ~
Wat is nou ons gevolgtrekking oor al
hierdie dinge? Dít: God is vír ons, wie kan dan teen ons wees? 32 Hy
het sy eie Seun nie gespaar nie, maar Hom oorgelewer om ons almal te red. Sal
Hy ons dan nie al die ander dinge saam met Hom uit genade skenk nie? 33 Wie
kan die uitverkorenes van God aankla? God self spreek hulle vry. 34 Wie
kan ons veroordeel? Christus Jesus het gesterf, maar meer as dit: Hy is uit die
dood opgewek, Hy sit aan die regterhand van God, Hy pleit vir ons. 35 Wie
kan ons van die liefde van Christus skei? Lyding of benoudheid of vervolging,
honger of naaktheid, gevaar of swaard? 36 Daar staan immers
geskrywe: “Dit is oor U dat die dood ons dag vir dag bedreig, dat ons soos
slagskape behandel word.” 37 Maar in al hierdie dinge is ons meer
as oorwinnaars deur Hom wat vir ons liefhet. 38 Hiervan is ek
oortuig: geen dood of lewe of engele of magte of teenswoordige of toekomstige dinge of kragte 39 of hoogte
of diepte of enigiets anders in die skepping kan ons van die liefde van God
skei nie, die liefde wat daar is in Christus Jesus ons Here.
Wanneer ek dus oor die regte siening
t.o.v. God se soewereiniteit beskik begin ek beproewing uit ’n ander hoek sien,
maar steeds kan daar vrae in my gemoed wees, vrae soos: Indien
God liefdevol, genadig en barmhartig soewerein is, waarom ervaar ek dan hierdie
beproewing - Sy Woord sê tog immers
in Rom.8:28 ~ Ons weet dat God
alles ten goede laat meewerk vir dié wat Hom liefhet, dié wat volgens sy
besluit geroep is. Alles werk nie nou terwyl ek hierdie
beproewing ervaar ten goede vir my uit nie en as ek dan glo dat God se
soewereiniteit in liefde en genade en barmhartigheid geskied, moet die fout mos
by my lê! Baie gelowiges kom
dan op hierdie punt en begin hulle glo dat hulle gesondig het en daarom is God
nie meer lief vir hulle nie en straf Hy hulle.
Ons moet altyd in gedagte hou en veral
wanneer ons beproewing ervaar, dat God beproewing in Sy soewereine wil toelaat
en dat hierdie soewereine wil, altyd geskied uit barmhartigheid, genade en in
volmaakte Goddelike liefde.
3. HOE OM BEPROEWING BYBELS TE HANTEER:
Ten einde die probleem van beproewing
verder aan te spreek en te kyk wat die regte gesindheid onder die omstandighede
behoort te wees, moet ons gaan kyk waar beproewing vandaan kom en daarvoor moet
ons uiteraard, spesifiek na die Woord van God gaan kyk:
· In die eerste plek leer die Woord ons
dat alle pyn en lyding en beproewing, uiteindelik terug gelei kan word na Adam
se sonde. Gen.3:17-19 ~ Vir die mens het die Here God gesê: “Omdat
jy na jou vrou geluister het en geëet het van die boom waarvan Ek jou verbied
het om te eet, is die aarde deur jou toedoen vervloek; met swaarkry sal jy
daaruit ’n bestaan maak, jou lewe lank; 18 die aarde sal vir jou
dorings en dissels laat uitspruit, en jy sal veldplante eet; 19 net
deur harde werk sal jy kan eet, totdat jy terugkeer na die aarde toe, want
daaruit is jy geneem. Stof is jy, en jy sal weer stof word.
Ons moet dus altyd in gedagte hou dat
swaarkry in hierdie lewe, bestaan a.g.v. Adam se sonde en dit sal nooit verdwyn
alvorens Jesus Christus ons kom haal nie.
Die enigste manier om uiteindelik van hierdie swaarkry op aarde en die
uiteindelike ewige swaarky, verlos te word, is deur die soendood wat Jesus
Christus aan die kruis vir my gesterf het, maar solank ek in hierdie lewe is,
sal ek voortdurend gekonfronteer word met beproewing in een of ander vorm.
·
Tweedens
leer die Woord ons, dat sommige van die ellende in hierdie
lewe, die gevolg is van ons eie sonde.
Ons gaan dus gebuk onder die gevolge van ons eie sonde in hierdie
lewe. ’n Eenvoudige voorbeeld dalk: Die
Woord leer ons dat ons, ons moet onderwerp aan die gesag wat oor ons aangestel
is (Rom.13:1-5)
en hierdie “gesag” bepaal dat ek nie die snelheidsgrens van 60 k.p.u. in die
dorp mag oorskry nie – is ek ongehoorsaam en ek word gevang, lei ek aan die
gevolge van my eie sonde, deurdat ek ’n boete moet betaal.
Ook hier kan ons egter staatmaak op God
se liefdevolle en barmhartige soewereiniteit, deurdat ek my sonde teenoor Hom
kan bely en om vergifnis vra ~ 1Joh.1:9 ~ Maar as ons ons sondes bely-Hy is getrou en regverdig, Hy vergewe ons
ons sondes en reinig ons van alle ongeregtigheid.
·
Derdens
kan beproewing veroorsaak word deur ander mense se sonde. Ons vind talle sulke voorbeelde in die Woord.
Ons sien bv. in Gen.12, hoe dat Abraham vir Sarai sy vrou, opdrag gegee het om
vir die koning van Egipte te lieg oor die feit dat sy, sy vrou is en ons sien
in vers 17 wat die koning van Egipte se beproewing was, a.g.v. Abraham se
liegsonde ~ Maar die Here het die
farao en sy huis met swaar plae getref oor Sarai die vrou van Abram.
Ons ken ook die verhaal van Jakob en
Esau baie goed, waar Jakob sy pa Isak bedrieg het en sy ouer broer Esau, se
seën “gesteel” het. Die gevolg was dat
Esau vir die res van sy lewe, asook sy nageslag, erge beproewing sou moes
ervaar. Esau is ontneem, van sy
eersgeboortereg (Gen.27:36). Esau en sy
nageslag sou Jakob se diensknegte moes word (v.37).
Esau het geen seën van sy vader ontvang nie, al was hy die oudste (v.38).
Esau was gebroke en hy het gehuil (v.38).
Ons sien in vers 39, dat die Edomiete, Esau se nageslag ’n land sou bly
met grond wat nie baie vrugbaar sou wees nie.
Hy sou van oorlog moes leef sê vers 40 vir ons. En in vers 41 sien ons dat Esau gebuk gegaan
het onder haatgevoelens jeens sy broer en het hy homself voorgeneem om Jakob te
vermoor.
Ook in hierdie geval sien ons dat God se
soewereine liefde en genade ons kan help om hierdie beproewing te bowe te kom,
deur o.a. die volgende Bybelse beginsels toe te pas:
- Matt.6:14 ~ As julle ander mense hulle oortredings vergewe, sal julle hemelse Vader
julle ook vergewe. Indien ons nie andere vergewe nie, sê
die Woord, kan ons nie verwag dat die Vader ons moet vergewe nie. Hy is egter getrou en regverdig en Hy sal ons
vergewe, het ons netnou in 1Joh.1:9 gesien.
- Indien ons nie vergewe nie, kan ons ook
nie bid nie, want hoor net wat sê Jesus in Sy modelgebed, hoe ons o.a. moet bid
~ ...en vergeef ons ons sondes,
want ons vergewe ook elkeen wat teen ons oortree (Luk.11:4).
Doen ons dit werklik?
- Die uiteinde van Jakob en Esau se
verhaal ken ons ook – Gen.33:4 ~ Esau
het hom tegemoet gehardloop en hom omhels. Esau het sy arms om Jakob se nek
gesit en hom gesoen, en hulle het gehuil.
Ons moet dus diegene wat teen ons
sondig, vergewe en ons kan dit net regkry as ons God se soewereine liefde en
genade in ons eie lewe ervaar.
·
In
die vierde plek kan God beproewing in ons lewe wil, sodat ’n situasie geskep
kan word, waardeur ons Hom kan verheerlik.
Dit impliseer dus dat nie elke stuk beproewing, noodwendig terug gelei
kan word na eie sonde, of ander se sonde nie, en dan moet ons onsself afvra,
hoe ons hierdie bepaalde situasie gaan hanteer.
Ook hier kan ons aan verskeie voorbeelde
in die Skrif dink waar die persoon wat deur beproewing gegaan het, nie geweet het
waarom dit hom getref het nie, maar sy gesindheid was deurgaans om God te loof
en te prys in sy omstandighede. Dink
maar net aan Fil.1:29 ~ God het
julle die voorreg gegee om Christus te dien, nie alleen deur in Hom te glo nie,
maar ook deur vir Hom te ly.
Hoeveel te meer moet ons nie bereid wees
om te ly as ons dink aan die woorde van Petrus, toe hy gesê het ~ Juis hiervoor is julle ook geroep, omdat
Christus self vir julle gely en so vir julle ’n voorbeeld gestel het, sodat
julle in sy voetspore kan volg. 22 “Hy het geen sonde gedoen nie
en uit sy mond het daar nooit ’n leuen gekom nie.” 23 Toe Hy
beledig is, het Hy nie terug beledig nie, toe Hy gely het, het Hy nie gedreig
nie, maar alles oorgelaat aan Hom wat regverdig oordeel. 24 Hy het
self ons sondes in sy liggaam aan die kruis gedra. Daardeur is ons vir die
sondes dood en kan ons lewe in gehoorsaamheid aan die wil van God. Deur sy
wonde is julle genees (1Pet.2:21).
Om te ly soos wat Christus gely het, behoort dus eintlik vir ons ’n
voorreg te wees. Kan ons dit uit eie krag regkry om God te verheerlik deur ons
swaarkry? Natuurlik kan ons nie, maar Hy kan en wil ons deur Sy liefde en
barmhartigheid help om dit wel reg te kry.
·
Laastens
leer die Woord ons dat beproewing wat oor ons pad kom, altyd ons eie geestelike
groei ten doel het. Al is ons beproewing te wyte aan watter een van hierdie
faktore ook al, moet ons elke keer wanneer ons beproewing ervaar, onsself meet
aan Gal.5:22-23 (“Die Vrug van die Gees”). Wanneer ek besef dat my liefde vir my
naaste (broers, susters, vreedmdelinge – ook my man of
vrou) bv. nie is wat dit
moet wees nie, of as my vreugde, of my vrede, of my geduld, of vriendelikheid,
of goedhartigheid, getrouheid, nederigheid, of my selfbeheersing te kort skiet,
dan moet ek my bekeer en aandag skenk aan daardie tekortkominge.
Daar moet dus biddend, ernstige
selfondersoek gedoen word, ten einde vas te stel in watter kwaliteite die Here
wil hê dat ek sal groei, sodat ek Hom daardeur sal verheerlik.
Dit is dus ook baie duidelik dat die
Here God beproewing op hierdie vlak oor
ons pad bring, omdat Hy ons oneindig lief het.
4. TEN SLOTTE:
Dit is van kardinale belang dat ons,
wanneer ons midde in beproewing en pyn en lyding verkeer, die regte gesindheid
jeens God en beproewing sal hê ~ Geliefdes,
moenie verbaas wees oor die vuurproef waaraan julle onderwerp word nie. Dit is
nie iets vreemds wat met julle gebeur nie. 13 Wees liewer bly hoe
meer julle in die lyding van Christus deel, want dan sal julle ook oorloop van
vreugde by sy wederkoms in heerlikheid. 14 Geseënd is julle wanneer
julle beledig word ter wille van die Naam van Christus. Dit is ’n bewys dat die
Gees aan wie die heerlikheid behoort, die Gees van God, op julle bly (1Pet.4:12-14) en 1Pet.1:6 ~ Verheug julle hieroor, selfs al is dit nodig
dat julle ’n kort tydjie bedroef gemaak word deur allerhande beproewings.
Dit is ook belangrik dat ons sal besef
dat daar 4 redes is waarom beproewing oor ons pad kom en dat dit belangrik is
dat ons sal vasstel watter rede op ons van toepassing is.
Beproewing is altyd deel van Adam se
sonde. Volgende moet ons vir ons afvra, of die beproewing, die toedoen van my
eie sonde is, of die van andere; of die moeilikste een om dalk te onderskei, is
of dit bloot is om God te verheerlik en laastens dat ek my daarin kan verheug
dat dit altyd sal lei tot my eie heiligmaking.
Ons kan altyd verseker wees en daarin
rus, dat beproewing ’n baie besliste doel dien.
Probeer dus vasstel wat dit is wat die Here vir jou wil leer – en leer
dit! Jakobus sê hieroor in Jak.1:3-4 ~
...want, soos julle weet, as julle geloof
die toets deurstaan het, stel dit julle in staat om te volhard. 4 En
die volharding moet end-uit volgehou word sodat julle tot volle geestelike
rypheid kan kom, sonder enige tekortkoming.
En mag ons na die tyd saam
met Job kan sê ~ Hy ken my pad; as
Hy my toets, is ek suiwer soos goud (Job 23:10).
Ek wil ons almal aanmoedig dat ons
getrou en gehoorsaam aan die Here sal bly tydens ons beproewing ~ Maar wanneer iemand ly omdat hy ’n Christen
is, moet hy hom nie daaroor skaam nie. Inteendeel, as draer van daardie naam
moet hy God verheerlik. 19 Daarom moet dié wat ly omdat God dit
wil, hulle lewe toevertrou aan die getroue Skepper, en aanhou goed doen (1Pet.4:16,19).
Ons moet laastens besef dat die Here nie
noodwendig altyd die beproewing van ons sal wegneem nie, maar Hy belowe dat Hy
aan ons die nodige sal voorsien om staande te kan bly te midde van die
beproewing – dink maar net hier aan Paulus se “doring in die vlees” (2Kor.12:7-11).
Jes.41:10 ~ Moenie bang
wees nie, Ek is by jou, moenie bekommerd wees nie, Ek is jou God. Ek versterk
jou, Ek help jou, Ek hou jou vas, met my eie hand red Ek jou. Ook die bekende 1Kor.10:13 ~ Geen versoeking wat meer is as wat ’n mens
kan weerstaan, het julle oorval nie. God is getrou. Hy sal nie toelaat dat
julle bo julle kragte versoek word nie; as die versoeking kom, sal Hy ook die
uitkoms gee, sodat julle dit kan weerstaan.
Laastens, 1Pet.5:10 ~ God wat alle
genade gee en wat julle geroep het om in
Christus Jesus deel te hê aan sy ewige heerlikheid, sal julle, nadat julle ’n
kort tydjie gely het, self weer oprig en julle moedig, sterk en standvastig
maak.
Boodskap gelewer deur Kobus van der Walt te VAALDRIEHOEK Gereformeerde Baptistegemeente – Sondagoggend 08 Maart 2015