1. SKRIFLESING:
1 Kor. 12:1-11 ~
Wat die gawes van die Gees betref, broers,
wil ek hê dat julle ingelig moet wees. Julle weet dat, toe julle nog heidene
was, julle blindelings na die stom afgode meegevoer is. Daarom wil ek hê julle
moet weet dat iemand wat sê: “Vervloek is Jesus”, nie deur die Gees van God
praat nie; en niemand kan sê: “Jesus is die Here” nie, behalwe deur die Heilige
Gees. Daar is ’n verskeidenheid van genadegawes, maar dit is dieselfde Gees wat
dit gee; daar is ’n verskeidenheid van bedieninge, maar dit is dieselfde Here
wat die opdrag gee; daar is ’n verskeidenheid van kragtige werkinge, maar dit
is dieselfde God wat alles in almal tot stand bring. Aan elkeen afsonderlik
word ’n werking van die Gees gegee tot voordeel van almal. Aan die een word
deur die Gees die gawe gegee om ’n woord van wysheid te praat, aan ’n ander ’n
woord van kennis deur dieselfde Gees; aan die een geloof deur dieselfde Gees,
aan ’n ander genadegawes van gesondmaking deur die één Gees. Aan die een gee
Hy die krag om wonders te doen, aan ’n ander die gawe om te profeteer, en aan
nog ’n ander die gawe om tussen die geeste te onderskei. Aan nog een gee Hy die
gawe om ongewone tale of klanke te gebruik en aan ’n ander om dit uit te lê. Maar
al hierdie dinge is die werk van een en dieselfde Gees, wat aan elkeen
afsonderlik ’n gawe uitdeel soos Hy wil.
2. INLEIDING:
Wanneer ons terugkyk deur die eeue en
ons kyk na die Kerk van Jesus Christus, sien ons ʼn verbysterende situasie. Alles het begin by ʼn klein groepie
vissermanne en dit het gegroei tot die grootste godsdiensgroep in die
wêreld.
Alles, soos ons weet, het begin by die
Man van Nasaret, Jesus Christus, die Seun van God. Sy Goddelike lewe, Sy soendood aan die kruis
op Golgota en Sy opstanding uit die dood, was die impetus vir die ontstaan en
die groei van die Christelike kerk.
Die uitstorting van die Heilige Gees
op Pinksterdag, is van net so ʼn groot belang in die vestiging en groei van die
kerk, want die Heilige Gees het die waarheid t.o.v. Jesus Christus, bekragtig
onder die vroeë gelowiges en Hy het ook krag aan hulle gegee ten einde
misverstande, haat, en vervolging te oorkom.
Deur Sy werk in individuele gelowiges se lewens, het die Evangelie
boodskap soos ʼn veldbrand deur die wêreld versprei.
ʼn Deel van hierdie impetus moet
toegeskryf word aan die charismatiese gawes van die Heilige Gees. Dit het gereeld gebeur dat God ʼn mens gebruik
het om andere te bedien – óf deur ʼn woord, óf deur ʼn wonderwerk; óf deur
genesing, óf deur medelye. Hierdie was
dan die charismata, of die charismatiese gawes van die Gees en dit het plaas
gevind by geleenthede waar die genade van God op ʼn baie spesiale wyse
uitgestort is op die mens.
3. DIE WOORD – “CHARISMATIESE
GAWE”:
Voor ons verder gaan moet ons net eers
duidelikheid kry oor die woord charismatiese gawe(s). Soos ons verlede week gesien het, is die
basis woord in Grieks cariV (charis) wat genade beteken. Dit Impliseer dus dat die charismatiese
gawes, ʼn geskenk van God se genade is. Daar is dus geen prys aan gekoppel nie en geen
prestasie word verwag nie – nee, dit word uit genade geskenk aan wie God dit
ook al wil skenk, soos wat Simon van Samaria
moes leer - Maar
Petrus antwoord hom: “Gaan na die verderf met jou geld en al! Dink jy jy kan
die gawe van God met geld koop? (Hand. 8:20).
God sit dus soewerein agter elke gawe, asook die uitdeling daarvan.
4. DIE VROEË KERK:
Wanneer ʼn mens na die Woord kyk, is
dit ook baie duidelik dat die gawes ʼn baie belangrike en integrale deel uitgemaak
het van die Nuwe Testamentiese Kerk.
Die
vraag ontstaan egter wat ná die Nuwe Testamentiese tyd gebeur het en waarom het
dit gebeur? Wanneer ons na die
Kerkgeskiedenis kyk, merk ons twee dinge op:
·
Gedurende
die eerste twee eeue sien ons dat die charismatiese gawes nog steeds ʼn baie
belangrike posisie in die kerk ingeneem het
·
Gedurende
die tweede helfte van die derde eeu het dinge egter begin verander en is daar
al minder gemaak van die charismatiese gawes en skryf geestelikes al minder oor
die gawes. Ronald Kydd (in Charismatic
Gifts in the Early Church. Hendrickson
Publishers. Peabody, MA. 1984)
sê hieroor: “These
three centuries saw dramatic changes in the Christian Church. In the midst of all this, the gifts of the
Spirit vanished. There came a point
around a.d. 260 at which they no longer fitted in the highly organized,
well-educated, wealthy, socially-powerful Christian communities. The Church did not lose its soul, but it did
lose these special moments when God broke into the lives of men and women.”
Wanneer ons vir mekaar sê dat ons uit die geskiedenis kan sien
dat die charismatiese gawes verdwyn het, bly die vraag nog steeds
onbeantwoord. Was dit die kerk wat
ongehoorsaam was, of was dit die wil van die Here, dat die gawes getaan en
uiteindelik bykans heeltemal verdwyn het?
M.a.w., was die drie gedeeltes in die Woord wat handel oor die gawes,
nl. 1 Kor. 12 en 14; Rom. 12 en Ef. 4, geskryf vir die Nuwe Testamentiese Kerk,
of was dit ook bedoel vir die Kerk van die Here Jesus in die eeue wat sou volg
– is dit ook van toepassing op ons vandag?
Dit help nie dat ons wat hierdie
belangrike vraag betref, ons ophou met volstruispolitiek nie – nee, ons moet ʼn
antwoord hierop vind en ons moet standpunt kan inneem hieroor.
5. VERSKILLENDE
STANDPUNTE:
Die probleem met die meeste mense wat ʼn
standpunt vorm oor hierdie saak, is dat hulle dit vanuit die verkeerde kant
benader en dit is dat hulle dit nié vanuit die Skrif beredeneer nie, maar hulle
grond hul standpunte op voorbeelde van fenomene wat hulle beweer, charismaties
is, maar wat eerder psigologiese reaksies op bepaalde stimuli is. Maar, dit is sekerlik ook nie aanvaarbaar om
bloot net alle manifestasies af te maak as nagemaak of vals nie, want ons moet
onthou dat God soewerein is en daarom kan Hy doen waar Hy wil en hoe Hy wil en
wanneer Hy wil – veral in die harde sendingveld.
Ook kan ons nie maar net aanvaar dat
die gawes vir alle tye bedoel was nie, want waarom manifesteer dit nie meer
nie, of waarom sien ons net sommige daarvan in aksie en die wat ons wel sien of
van hoor – is dit outentiek?
Ja, die mens en daarom ook die kerk se
sonde deur die eeue kon ook die Heilige Gees bedroef het en daarom het Hy
onttrek. Hierdie feit kan baie duidelik
gesien word in die noodsaaklike Evangelie waarheid, nl. dat die mens gered word
deur geloof alleen, maar die verval in die kerk in die Middeleeue was so erg,
dat niks van hierdie “hartswaarheid” gepreek is nie en was dit nodig dat God ʼn
man soos Martin Luther in die 16de eeu moes oprig om hierdie waarhede weer
onder die aandag van die mensdom te bring en wat dan uiteindelik tot die
Reformasie gelei het. Maar is dít werklik die rede waarom die gawes verdwyn
het? En met Luther e.a. nou daar – waar
was die gawes?
En laastens kan ons ook nie maar net
aanvaar dat die gawes net bedoel was vir die eerste eeu of wat en dat dit toe
so bedoel was dat dit moes verdwyn nie – op grond waarvan sê ons dit?
Ons moet ook ʼn baie belangrike
stelling van Paulus in ag neem, en dit is sy vermaning in 1 Thes. 5:19-21, nl.:
Moenie die werking
van die Heilige Gees teenstaan nie. Moenie profesieë uitsprake van dié wat die
boodskap van God verkondig, geringskat nie, maar toets dit alles, behou wat goed is,
en bly weg van alles wat sleg
is. Hier wil Paulus dus al twee groepe aan beide
kante van die spektrum waarsku.
Daar is diegene wat doof is vir die
Heilige Gees se influistering en blind is vir Sy werking en daar bestaan ʼn gees
van wensdenkery en liggelowigheid en móét alles eers bewys
word
Aan die anderkant is daar dié groepe
wat alles wat onnatuurlik of bonatuurlik is, toeskryf aan die Heilige Gees.
Ons vind dus hier ʼn baie duidelike
waarskuwing, nl. dat ons nie elke aanspraak op die werking van die Heilige Gees
(en daarom charismatiese gawes) summier kan aanvaar nie, máár,
ons kan ook nie elke aanspraak summier van die hand wys nie, maar dat ons alles
moet ondersoek.
Dit bring ons terug by die kruks van
die hele saak, nl. dat ons standpunt en ons standaarde, gegrond moet wees op
wat die Woord van God vir ons hieroor leer.
7. IS DIE
CHARISMATIESE GAWES VIR VANDAG?:
Indien ons weier om te aanvaar dat die
charismatiese gawes vir die kerk deur al die eeue heen gegee is, impliseer dit
dat ʼn baie groot gedeelte van 1 Korintiërs dus nie toepasbaar is op ons
situasie nie – indien die gawes dus net vir die, nagenoeg eerste eeu bedoel
was, dan is baie, indien nie die meeste van die hoofstukke bloot net ʼn
beskrywende verhaal van iets wat lankal terug plaas gevind en afgehandel
is.
Ons vind wel in die Ou Testament,
sulke gedeeltes – bv. die Wet van die Here in Eksodus en ook die gebruike in
Levitikus. Daar is egter baie duidelike
lering in die Nuwe Testament dat die wet en die seremoniële wette in en deur
Christus vervang is en daar is ʼn baie duidelike verduideliking in die
Hebreërbrief, hoe ons die Levitiese sisteem in die Evangelieboodskap moet
toepas. Maar, daar is nêrens anders
enige lering dat dieselfde moet gebeur met Nuwe Testamentiese gedeeltes nie,
behalwe as die N.T. dit eksplisiet sê.
Dit impliseer dus dat hierdie gawes nie bedoel was om net tydelik te
wees nie.
Indien die charismata net vir die Nuwe
Testamentiese Kerk bedoel was, is dit eienaardig dat Paulus soveel tyd spandeer
aan die bespreking daarvan. Die boek van
Levitikus was bedoel om die rituele van die volk Israel vir baie eeue te
dikteer – van die tyd van Moses, tot die koms van Christus. Indien die gawes van verbygaande aard was,
waarom word daar in soveel detail opdragte gegee t.o.v. die gebruik daarvan, as
dit net vir die duur van die Apostels (ongeveer 50
jaar dus) se
werksaamhede bedoel was?
Dit is verder opmerklik dat die hele
gedeelte van 1 Kor. 12, 13 en 14 saamgebind is.
Indien die charismata dan net bedoel was vir destyds, dan is die
beskrywing daarvan in 1 Kor. 12 en 14 dus net beskrywend van aard. Maar dan moet dieselfde mos geld vir 1 Kor.
13. Hoe kan ons sê dat hoofstukke 12 en
14 beskrywend was, terwyl 13 wat tussenin lê en handel oor die liefde, nou
skielik voorskrywend is? Ons moet verder
onthou dat toe Paulus sy briewe geskryf het, daar nie sprake was van vers- en
hoofstukindelings nie.
Daar is teoloë wat beweer dat 1 Kor.
13:8 ʼn bewys daarvan is dat die gawes aan die einde van die Apostoliese tydperk
verdwyn het ~ Die
liefde vergaan nooit nie, maar die gawe van profesie sal verdwyn, die gawe
om ongewone tale en klanke te gebruik, sal ophou, en dié van kennis sal
uitgedien raak.
Die sleutel van hierdie woorde “ophou”
en “uitgedien raak”, lê in vers 10: ...maar wanneer die volledige kom, sal wat gedeeltelik is, uitgedien wees. In
Engels is die woord “volledige”, the perfection. En wat beteken dit? Wat beteken die volledige? Beteken dit:
- Dat
toe die Apostoliese tydperk afgesluit is, die woord klaar geskryf was en
daarom was wonderwerke ens. nie meer nodig nie?, of...
- Dat wanneer die volledige
kom, is wanneer Christus se wederkoms plaasvind?
Ek kan vir u onomwonde sê, dat die
meeste gesaghebbende kommentators sê dat dit beslis die tweede is – swaar
gewigte soos Johannes Calvyn sê dit, ook die 17de eeuse Puritein, Matthew Poole
asook manne soos John Gill, Charles Hodge en Charles Spurgeon en nog vele
meer.
Weereens kan ons hier die vroeëre
redenasie t.o.v. 1 Kor. 13 wat handel oor die liefde en wat nou nog van
toepassing is op die Kerk van die Here Jesus Christus, gebruik om te sê dat ook
1 Kor. 12 en 13 daarom nog steeds van toepassing is.
Kom ons kyk vir ʼn oomblik ook na 1
Kor. 15:24-26 ~ Daarna
kom die einde, wanneer Hy die koningskap aan God die Vader oordra, nadat Hy
elke mag, elke gesag en krag vernietig
het. 25Hy moet as koning heers totdat die Vader al sy vyande aan
Hom onderwerp het. 26Die laaste vyand wat vernietig word, is die
dood.
Die woord “vernietig” in die Grieks is
katargew
(kat-arg-eh'-o). En daarom moet ons vra: “Wanneer sal ‘elke gesag en krag vernietig’ word?” Uit die konteks is dit baie duidelik –
wanneer Jesus weer kom!
As ons weer kan kyk na 1 Kor. 13:8 ~ Die liefde vergaan nooit nie,
maar die gawe van profesie sal verdwyn,
die gawe om ongewone tale en klanke te gebruik, sal ophou, en dié van kennis sal uitgedien
raak. Die woord vir “verdwyn”, is presies dieselfde
woord wat ons in 1 Kor. 15:24 vind en wat vir “vernietig” gebruik word, nl. katargew
(kat-arg-eh'-o). En wanneer gaan hierdie profesieë dus
verdwyn? Met Christus se wederkoms!
8. HOE NOU
VORENTOE?:
As ons dan nou sê dat die charismatiese
gawes nog nie verdwyn het nie en eers met die wederkoms gaan verdwyn, moet ons
twee vrae beantwoord:
·
Waarom sien ons dit nie in ons
gemeente en talle ander gemeentes manifesteer nie, m.a.w. waarom het die gawes
nog steeds net ʼn kort tydjie na Pinksterdag gemanifesteer en toe verdwyn?
·
Is die gawes wat ons in aksie sien
in die “charismatiese en Pinkster Kerke”, outentiek?
Ons kan beide hierdie vrae, gelyktydig
beantwoord.
Ons moet onthou dat daar ʼn groot
menigte mense op Pinksterdag byeen was en wel vanuit talle lande, maar ons kan
met redelike sekerheid aanvaar dat al die volke van die wêreld nie daar
verteenwoordig was nie en sou dit nog geruime tyd geneem het, voor die
Evangelie bv. by die inboorlinge van afgeleë Tropiese Eilande en die Eskimo’s
sou uitkom ens. en daarom sou o.a. tale (asook ander
gawes), nog
ryklik gemanifesteer het regoor die wêreld en in die jare wat sou volg.
Verder moet ons ook daarop let dat
diegene wat beweer dat die gawes gestaak het met die einde van die Apostoliese
tyd, die gawes soos vermeld in Rom. 12 en twee groepe verdeel, nl. die sewe
tydelike gawes en die elf permanente gawes – dit kan as volg uitgebeeld word:
As ons egter na o.a. Rom. 12 kyk,
asook (en dalk veral ook) ander teksverse waar die gawes vermeld
word, sien ons dat hierdie gawes deurmekaar en aaneenlopend vermeld word.
Daar is dus géén, hoegenaamd géén
aanduiding dat van hierdie gawes tydelik van aard was en andere permanent nie (met
die uitsondering van twee),
inteendeel, indien sommige van hierdie gawes dan nie tydelik van aard was, sou
dit tog uitgelig en beklemtoon word (soos hierdie twee). En wie het en op grond waarvan, is daar
besluit om die gawes in twee kategorieë te verdeel?
Die bekende Errol Hulse (wat
al hier gepreek het)
het self in sy boek “The Believer’s Experience” erken dat dit baie moeilik is
om te besluit of die gawes van wonderdade en kennis bv. tot die tydelike of die
permanente kategorieë hoort.
Die bekende 17de eeuse Puriteinse
teoloog, John Owen het die volgende gesê:
There was no certain limited time
for the cessation of these gifts. ... It is not unlikely, but God might, on
some occasions, for a longer season put forth His
power in some
miraculous operations, and so He yet may do, and perhaps doth sometimes.”
As ek dan sê dat die “tydelike gawes”
nie opgehef is nie, waarom sien ons dit nie hier by ons nie? Wel, ek sal dit as volg verduidelik:
·
Eerstens
sou ek die kolomme soos netnou vermeld wou verander na drie kolomme toe en ook
die opskrifte verander na: “2 Afgehandelde Gawes – hieronder
plaas ons Apostelskap en Profesie. Dan
“5
Buitengewone Gawes” met die res van die linkerkantste kolom daaronder
en ek sou die “11 Permanente Gawes” net so behou, nl. die “Elf Permanente Gawes”.
Waarom hierdie indeling?
·
Kom
ons begin by die tweede groep – “5 Buitengewone Gawes”. Ek glo die Woord leer ons dat God soewerein
en almagtig is (“Vir
mense is dit onmoontlik, maar vir God is alles moontlik” - Matt
19:26) en daarom
kan Hy wonderdade verrig en mense bonatuurlik, of Goddelik, genees, soos Hy wil
en waar Hy
wil en wanneer Hy wil. Net so kan Hy in
uitsonderlike gevalle wéér mense gebruik om in “ongewone tale” te spreek waar
en indien nodig –bv. in ʼn gebied waar die Evangelie nog nie verkondig is nie en
waar die Woord van God nog nie beskikbaar is nie (let
asb. daarop dat ek reeds by ʼn vorige geleentheid aangetoon het, dat hierdie
tale bestaande tale is en dat dit gepaard moet gaan met iemand wat dit uitlê). En dieselfde geld vir ʼn woord van kennis,
maar nog steeds moet ons onthou dat God se Woord wel afgehandel is en in
daardie onbereikte groep se taal vertaal kan word, eerder as wat ons, of die
sendelinge dan, staatmaak op vreemde tale,
MAAR weereens – God kan as Hy wil, hoewel dit nie meer vandag regtig die
norm is nie.
Ons het reeds in die geskiedenis van
herlewings gesien dat baie van hierdie gawes plaasgevind het. En ons hoor gereeld van sulke gevalle vanuit
die sendingveld en waar God hierdie “buitengewone gawes” gebruik om Sy almag en
Sy heerlikheid en Sy soewereiniteit te verkondig, asook t.w.v. die uitbreiding
van Sy Koninkryk, máár, hierdie gawes word, net soos gedurende die Nuwe
Testamentiese tydperk, soewerein deur God gegee wanneer Hy wil, soos Hy wil en
aan wie Hy wil en dit het nog nooit verander nie – as hierdie gawes dus in
charismatiese kerke gepraktiseer word, is dit nié die outentieke, Godgegewe
gawes nie, maar self opgeklitste Onbybelse praktyke. Hier moet Matt. 24:24-25 dan ook vir ons ʼn
waarskuwing wees ~ Daar
sal vals christusse en vals profete na vore kom, en hulle sal groot tekens en
wonderwerke doen om, as dit moontlik was, selfs die uitverkorenes te
mislei. Kyk, Ek het dit vir julle
vooruit gesê.
Kan ek ook net vlugtig vir u noem,
dat, as ons kyk na wonderwerke, was daar net drie fases waar wonderwerke
voorgekom het – én al drie is opgeteken in die Woord. Die eerste groep was in die tyd van Moses en
Josua; die tweede fase was in die tyd van Elia en Elisa en laastens gedurende
die tydperk van Christus en die Apostels se bediening en elke fase het nagenoeg
100 jaar geduur.
Geen hedendaagse gelowiges het egter
enige van hierdie wondergawes as gawe ontvang nie; dit is ook nêrens in die
Skrif vir ons belowe nie en daarom moet ons dit ook nie soek en verwag nie,
MAAR, ons kan nooit sê dat dit “Tydelik” was en daarom nooit weer sal voorkom
nie.
·
Wat
die eerste groep betref, bestaan daar geen twyfel daaroor, dat daar na die Nuwe
Testamentiese Apostels nie meer ander Apostels kon wees nie, waarom sê ek dit? Net baie kortliks: Die vereistes vir Apostelskap, was die
volgende: Hy moes die opgestane Christus
gesien het (Hand. 1:22; 1 Kor. 9:1);
Dieselfde geld dan ook vir die gawe van profesie, omdat
God se Woord op hierdie wyse geskryf was en dit reeds afgehandel is – m.a.w.
die kanon is reeds afgehandel en vasgestel.
·
Wat
ons derde groep betref – die “Permanente gawes”, is dit daardie gawes wat
vandag nog algemeen voorkom. Dit is die
gawes wat daagliks in en rondom die Kerk van die Here Jesus Christus moet
plaasvind en dít is die gawes waarvoor elekeen van ons, ons moet bewywer om uit
te leef – elke oomblik!
Gal.5:22-23 ~ Die vrug van die Gees,
daarteenoor, is liefde, vreugde, vrede, geduld, vriendelikheid, goedhartigheid,
getrouheid, 23nederigheid en selfbeheersing.
Kol.3:12-16 ~ Julle is die uitverkore volk
van God wat Hy baie lief het. Daarom moet julle meelewend, goedgesind, nederig,
sagmoedig en verdraagsaam wees. 13Wees geduldig met mekaar en
vergewe mekaar as die een iets teen die ander het. Soos die Here julle vergewe
het, moet julle mekaar ook vergewe. 14Bo dit alles moet julle mekaar
liefhê. Dit is die band wat julle tot volmaakte eenheid saambind. 15En
die vrede wat Christus gee, moet in julle lewens die deurslag gee. God het
julle immers geroep om as lede van een liggaam in vrede met mekaar te lewe.
Wees altyd dankbaar. 16Die boodskap van Christus moet in sy volle
rykdom in julle bly. Leer en onderrig mekaar met alle wysheid. Met dankbaarheid
in julle harte moet julle psalms, lofgesange en ander geestelike liedere tot
eer van God sing.
Ef.4:2-3, 32 ~ Wees altyd beskeie, vriendelik en geduldig, en verdra mekaar in liefde.
3Lê julle daarop toe om die eenheid wat die Gees tussen julle gesmee
het, te handhaaf deur in vrede met mekaar te lewe; Wees goedgesind en hartlik teenoor mekaar, en vergewe
mekaar soos God julle ook in Christus vergewe het.
Jak.3:17 ~ Maar
die wysheid wat van Bo kom, is allereers sonder bybedoelings, en verder is dit
vredeliewend, inskiklik, bedagsaam, vol medelye en goeie vrugte, onpartydig,
opreg.
2 Pet.1:5-7 ~ En
juis om hierdie rede moet julle alles in die stryd werp om julle geloof te
verryk met deugsaamheid, die deugsaamheid met kennis, 6die kennis
met selfbeheersing, die selfbeheersing met volharding, die volharding met
godsvrug, 7die godsvrug met liefde onder mekaar en die liefde onder
mekaar met liefde vir alle mense.
Boodskap deur Kobus van der Walt – Vaaldriehoek Gereformeerde Baptistegemeente (Drie Riviere) – Sondag 30 Maart 2014