(Hoop op God)
1. INLEIDING:
Ons ken almal die lied "As the Deer Pants for the Water" wat deur Martin Nystrom geskryf en deur Thomas Campbell (1777-1844) getoonset is. Ons gaan vanoggend na hierdie pragtige en baie bekende Psalm 42 kyk.
Daar is heelwat ou antieke Hebreeuse manuskripte wat Ps.42 en 43 as een Psalm saamvoeg, want Ps 43 en Ps. 71 (beide in Boek 2 van die Psalms), is die enigste twee Psalms sonder ’n opskrif of titel. Die titel van Ps.42 is: Vir die koorleier. ’n Gedig van die Koragiete.
’n Verdere rede waarom baie mense Ps.42 en 43 as een Psalm beskou is omdat ’n refrein wat twee keer voorkom in Ps 42, ook eenkeer in Ps.43 voorkom. Derdens word v.9 van Ps.42, weer gehoor in Ps.43:2.
Hierdie is die eerste Psalm van die tweede boek, maar ook die eerste Psalm in die Psalmboek wat nie deur Dawid geskryf is nie – die kinders van Korag (O.A.V.), of die Koragiete (N.A.V.), is die skrywers van hierdie Psalm. Wie is hierdie Seun of Seuns van Korag, of die Koragiete? As ons kyk na 1Kron.6:22-28 en 2Kron.20:19 was hulle die seuns van Kehat van die stam van Levi. As ons die woord Leviet hoor, weet ons al teen die tyd dat die musiek en sang in die Tempel, een van hulle verantwoordelikhede was (1Kron.6:31-43; 2Kron.20:19). Dit is ook interessant as ’n mens na Num.16 en 26 kyk, want dan sien jy dat Kehat op ’n stadium ’n rebellie teen Moses in die Wildernis gelei het, maar God het hom en al sy volgelinge uitgewis. Sy seuns het egter oorleef (26:10-11), omdat hulle nie hul pa gevolg het in die rebellie nie.
Hierdie opstand van Korag was waarskynlik deels of in geheel die rede vir die skryf van hierdie Psalm, want as jy as kind sou aanskou hoe jou vader sterf, soos wat Kehat gesterf het, sal jy God nie genoeg kan dank vir Sy genade nie en sal jy geïnspireerd wees om lofliedere te skryf en te sing – hoor net hoe die Koragiete gesterf het ~ Die grond het oopgeskeur en hulle ingesluk saam met Korag wie se bende omgekom het toe die vuur twee honderd en vyftig man verteer het. Dit was ’n waarskuwing vir Israel (Num.26:10).
Hierdie is ook ’n belangrike stukkie inligting, wat nie ongesiens verby moet gaan nie. Die kinders van Korag word nie hier gestraf vir hul Pa se sonde nie – hulle word egter direk daardeur geraak. God hou nie ons kinders verantwoordelik vir ons sonde nie, maar hulle dra baie dikwels die gevolge daarvan - dink aan HIV- en "Kokaïenbabas, ens. As ek sondig kry my vrou swaar, my kleinkinders, die gemeente, ens. Wanneer ’n mens ’n klip in water gooi kring die rimpelings ver op die water uit – dit is presies wat gebeur met ons sonde – dit kring ver uit – dit het ’n impak op baie mense rondom én na aan ons.
Elke keer as ons dan 'n Psalm sien wat deur die Seuns van Korag geskryf is, dan verstaan ons onder watter omstandighede hulle geleef en geskryf en musiek gemaak het.
2. SKRIFLESING:
Kom ons lees Psalm 42 en 43 saam:
Heimwee na God.
42 Vir die koorleier. ’n Gedig van die
Koragiete.
2Soos ’n wildsbok smag
na waterstrome,
so smag ek na U, o God.
3Ek dors na God, na die lewende God.
Wanneer kan ek gaan
en voor God verskyn?
4Dag en nag is ek in trane,
want sonder ophou sê hulle vir my:
“En waar is jou God nou?”
5As ek my lewe voor my laat verbygaan,
dink ek daaraan hoe ek opgetrek het
na die woonplek van God,
voor ’n skare uit
na sy huis toe geloop het
met gejuig en lofsang—
’n skare wat feesvier.
6Waarom is ek so in vertwyfeling
en waarom kerm ek so?
Vertrou op God!
Ja, ek sal weer vir Hom ’n loflied sing.
Hy is my helper 7en my God!
Uit my vertwyfeling roep ek na U
hier van die Jordaangebied,
van Hermonberg,
van die Kleinberg af
8waar die waters teen mekaar raas
en u waterstrome bruis.
U het golf na golf oor my laat slaan.
9Tog sal die Here weer op ’n dag
sy trou laat blyk
en sal ek selfs in die nag
’n lied vir Hom sing,
’n gebed tot die God van my lewe.
10Ek wil vir God sê:
“My Rots,
waarom het U my vergeet?
Waarom moet ek gebuk gaan
onder die smaad van die vyand?”
11Dit sny deur my hele wese
as my teëstanders my spot
en dag na dag vir my sê:
“En waar is jou God nou?”
12Waarom is ek so in vertwyfeling
en waarom kerm ek so?
Vertrou op God!
Ja, ek sal weer vir Hom
’n loflied sing.
Hy is my helper en my God!
43 Laat tog reg aan my geskied, o God,
behartig tog my saak
teen ’n godlose bende,
red my van vals en misdadige mense.
2Net U is my skuiling, my God;
waarom verstoot U my dan?
Waarom moet ek gebuk gaan
onder die smaad van die vyand?
3Stuur u lig en u waarheid
dat dié my lei
en my bring na u heilige berg,
na u woning!
4Laat my ingaan na die altaar van God,
die God oor wie ek wil jubel en juig,
dat ek U kan loof met die lier,
o God, my God!
5Waarom is ek so in vertwyfeling
en waarom kerm ek so?
Vertrou op God!
Ja, ek sal weer vir Hom
’n loflied sing.
Hy is my helper en my God!
Ek wil hierdie Psalm onder drie opskrifte benader:
· Die Psalmis se Selfondersoek (Ps.42:1-6).
· Die Psalmis se Terugblik (Ps.42:7-11).
· Die Psalmis se Vertroue (Ps.43:1-5).
3. DIE PSALMIS SE SELFONDERSOEK (Ps.42:1-6):
Hierdie pragtige lied begin met ’n nota wat gerig word aan die koorleier. Die meeste Engelse vertalings het dit reg wanneer dit vir die koorleier sê dat hierdie lied, ’n "maskil" is. Dit is nie so eenvoudig om hierdie woord "maskil" sommer net te vertaal met, soos die N.A.V. dit stel, "’n gedig", of de O.A.V., "’n onderwysing" nie. Hierdie uitdrukking of woord is só geweldig oud, dat die betekenis baie moeilik bepaalbaar is.
Hierdie is slegs die tweede keer, van Psalm 1 af, dat hierdie woord in die opskrif van ’n Psalm gebruik word en dit kom net 13 keer voor in al die Psalms (Pss.32, 42, 44, 45, 52, 53, 54 en 55). Die betekenis van "Maskil" kan moontlik die beste beskryf word as "’n uitstekende en behoorlik gekomponeerde lied".
Alhoewel die opskrif aandui dat hierdie Psalm deur die seuns (meervoud) van Korag geskryf is, vind ons hier in v.2 dat een van die seuns (enkelvoud) van Korag nou aan die woord is. Die rede hiervoor is dat moontlik slegs een van die seuns hierdie Psalm geskryf het en sy naam nie genoem word nie, omdat hy dit nie om eie eer wou doen nie en daarom word die outeur toegedig aan al die seuns wat uit genade deur God gespaar is.
In v.2 sien ons dat die skrywer verlang na die teenwoordigheid van God. Waarom God Homself van die skrywer onttrek het, is nie bekend nie, maar hy verlang daarna om in die teenwoordigheid van God te wees.
V.3 is nie baie goed vertaal in enige van die twee Afrikaanse vertalings nie en daarom is dit goed as ons na die N.K.J.V. kyk – dit lees as volg ~ My tears have been my food day and night, While they continually say to me, “Where is your God?”. V.3 moet ook saam met v.10 gelees word ~ Ek wil vir God sê: “My Rots, waarom het U my vergeet? Waarom moet ek gebuk gaan onder die smaad van die vyand?” Die skrywer se vyande spot hom dus en vra hom, waar is jou God? Leef jou God? Beteken hy ooit iets? Die skrywer kry swaar. Iets is verkeerd. Is hy dalk siek? Het hy iemand aan die dood afgestaan? Wat dit ook al mag wees, sy vyande spot en vra hom waarom hy so swaar kry as hy ’n lewende God het wat hom kan help. Dit laat ’n mens nogal aan Job dink – nie waar nie?
As jy daaraan dink dat daar talle afgodedienaars in die skrywer se tyd, rondom hom was en dit terwyl die hele volk veronderstel was om God se volk te wees, maak hierdie gespot dit nog erger vir hom en pyn hy nog meer oor sy situasie – sy eie mense wat God behoort te vrees, belaster God!
Hoe hanteer hy hierdie situasie waarin hy hom bevind? Hy praat met homself en hy sê in v.6 ~ Waarom is ek so in vertwyfeling en waarom kerm ek so? Vertrou op God! Ja, ek sal weer vir Hom ’n loflied sing. Hy is my helper en my God! Die skrywer plaas sy hoop opnuut in God.
Hierdie moet ook vir ons ’n les wees. Wanneer dit swaar met ons gaan; wanneer ons depressief voel; wanneer ons hartseer is; wanneer ons gespot en verkleineer word; ens. dan moet ons met God praat en oor God praat. In plaas daarvan om te sit en te tob, moet ons, ons geloof in God plaas en optree soos dit van ’n gelowige verwag word. In plaas daarvan om aan al die negatiewes te dink; die swaarkry en ellende; die gespot; die hartseer; die slegte tye en pynlike herinneringe; vrees; ens., moet ons eerder op God se liefde en genade en seën fokus en Hom daarvoor dank en daaroor getuig.
As jy gaan toelaat dat al die negatiewe dinge jou lewe oorheers, gaan almal ná aan jou en om jou ly en toon jy dat jy net aan jouself dink en hoegenaamd nie aan God of jou naaste nie. Dit is waarom depressie en ’n tobbery ("fretting") so afbrekend vir almal om jou kan wees. Ons dra doelbewus nie allerlei liggaamsreuke saam met ons nie – waarom nie? Ter wille van andere om ons. Ons moet dieselfde doen wat betref ons geestesgesondheid.
4. DIE PSALMIS SE TERUGBLIK (Ps.42:6-11):
Die Psalmis praat nie oor sy probleme nie – hy praat met homself en hy vertel homself wat God al alles vir hom beteken en gedoen het. Die antwoord op die Psalmis se probleem lê dus opgesluit in v+ -v.7 en 8 ~ Uit my vertwyfeling roep ek na U hier van die Jordaangebied, van Hermonberg, van die Kleinberg af 8waar die waters teen mekaar raas en u waterstrome bruis. U het golf na golf oor my laat slaan. En dan moet ons weer v.12 hiermee saam lees ~ Waarom is ek so in vertwyfeling en waarom kerm ek so? Vertrou op God! Ja, ek sal weer vir Hom ’n loflied sing. Hy is my helper en my God! Sy hoop en verlossing lê opgesluit in oordenking; in gebed en in hoop in die Here.
Ons moet altyd in gedagte hou dat wanneer ons God se liefde en genade in ons lewe in herinnering roep, sulke gedagtes nie net by gedagtes moet bly nie – nee, sulke gedagtes moet oorgaan tot optrede. As jy nie optree nie, het jy in werklikheid vergeet – onthou jy dus nie regtig God se genade en liefde in jou lewe nie en/of verstaan jy nie werklik die betekenis en implikasies van God se genade en liefde in jou lewe nie.
In v.7 verwys die Psalmis na die Jordaanstreek en die Kleinberg in die Hermonreeks. Moontlik was hy in hierdie gebied toe hy die Psalm geskryf het, of hy dink terug aan ’n tyd dat hy daar was. Wat egter belangrik is, is dat hy dink aan die water van die Jordaan ~ waar die waters teen mekaar raas en u waterstrome bruis. U het golf na golf oor my laat slaan (v.8). Hierdie is ’n metafoor waardeur hy sy eie mismoedigheid en nood aan hulp vergelyk met die ruwe waters van ’n Jordaanrivier wat in vloed is.
Tog kom hy weer in v.9 en spreek hy sy hoop en vertroue in God uit deur ’n lied te begin sing – hy sing ~ Tog sal die Here weer op ’n dag sy trou laat blyk en sal ek selfs in die nag ’n lied vir Hom sing, ’n gebed tot die God van my lewe. Terwyl die skrywer van die Psalm onder gaan en besig is om te verdrink, gooi God ’n lewensboei na hom en hy gryp na hierdie liefdesboei van God – God se ewige en getroue verbondliefde.
En wat doen die Psalmis met hierdie liefdesboei wat God na hom gooi? Hy begin ’n lied as ’n gebed tot die Here sing. Dit laat my so terugdink aan ’n tydperk van drie weke gedurende 1990, waartydens ek besig was met opleiding in Moslem evangelisasie en ek by gelowige Indiërs in Lenasia gewoon het. My gasheer het elke oggend in die badkamer, ’n lang gebed gesing (ek glo sommer op wysies wat hyself gemaak het) vir sy gesin en vir my en sy broers en susters in die geloof; sy familie; die goedheid van die Here; ens. Dit was vir my so treffend om hom dit te hoor sing terwyl hy besig was om reg te maak vir die dag wat voorlê.
Dit is presies wat die Psalmis hier doen – hy sing ’n gebed tot die Here. En wat sing hy? Die woorde in vv.10-12 ~ Ek wil vir God sê: “My Rots, waarom het U my vergeet? Waarom moet ek gebuk gaan onder die smaad van die vyand?” 11Dit sny deur my hele wese as my teëstanders my spot en dag na dag vir my sê: “En waar is jou God nou?” 12Waarom is ek so in vertwyfeling en waarom kerm ek so? Vertrou op God! Ja, ek sal weer vir Hom ’n loflied sing. Hy is my helper en my God!
5. DIE PSALMIS SE VERTROUE (Ps.43:1-5):
Die skrywer van ons Psalm begin v.1 van Ps.43 met die woorde ~ Laat tog reg aan my geskied, o God.., of in die O.A.V. ~ Doen aan my reg, o God... In die Engelse vertalings vind ons die woorde. Vindicate me, o God... Hy wil hierdeur aan God sê, trouens hy bely en erken dit, nl. dat net God en net Hy alleen, hom kan help. Hy wil nie wraak op sy spotters neem nie en daarom laat hy enige wraak wat sy spotters toekom, aan God oor. Ook wat dit aan betref, moet ons te alle tye ons vyande se lot aan God oorlaat en ons toevlug tot God neem, soos wat die Psalmis in v.2 dan ook doen wanneer hy sê ~ Net U is my skuiling, my God.
In v.1 praat die Psalmis ook van ’n onbarmhartige volk (O.A.V.), of soos die N.K.J.V. dit stel ~ ...an ungodly nation. Hy leef, soos ons netnou gesien het, in ’n era waar sy volksgenote onheilige afgodsdienaars is en sê hy dat sy spotters maar net optree soos die res van die volk – hulle harte is verhard, maar nie hierdie seun van Korag nie – hy beroep hom op God se verbond wat Hy nooit sal verbreek nie en daarom smag hy na God se lig en waarheid (v.3), daardie lig en waarheid wat die volheid van God se redding impliseer en waarskynlik het hy hier die woorde van Jesaja in Jes.58:8 in gedagte wanneer hy hierdie versugting uitspreek ~ Dan sal die lig vir jou deurbreek soos die rooidag, jy sal gou herstel. Hy wat jou red, sal voor jou uit gaan, die mag van die Here sal agter jou aankom, of die woorde van Jes.60:1 en 3 ~ Kom, Jerusalem, laat skyn jou lig! Vir jou het die lig gekom, die magtige teenwoordigheid van die Here het vir jou lig gebring... En ...Nasies kom na jou lig toe en konings na die glans van die nuwe dag wat vir jou aangebreek het.
Die skrywer wil na Jerusalem; na die Tempel – daar waar God teenwoordig is - dit is waar hy wil wees – in God se teenwoordigheid!
Die Psalmis sluit hierdie lied van hom af met die refrein wat hy reeds twee keer in Ps.42 gesing het, nl. ~ Waarom is ek so in vertwyfeling en waarom kerm ek so? Vertrou op God! Ja, ek sal weer vir Hom ’n loflied sing. Hy is my helper en my God! Met hierdie refrein beklemtoon hy sy sterk oortuiging dat God tot sy redding sal kom. Kyk net ’n bietjie wat sê hy alles van God – Hy sê dat sy hoop in God gevestig is en dat God sy verlossing is – God is sy rots.
Hierdie man het ’n baie intieme verhouding met God en dit laat ons met ’n vraag: Hoe is jou verhouding met God? As jy depressief is; as jy in vertwyfeling is; As jy vervolg word en gespot word; ens., kan jy waarlik sê dat God jou toevlug en jou rots is? Is jou verhouding met Jesus Christus van so ’n aard dat jy waarlik glo dat Hy en Hy alleen jou Rots en Helper is? Kan ons waarlik in die woorde van Hebr.4:16 ook sê ~ Kom ons gaan dan met vrymoedigheid na die genadetroon, sodat ons barmhartigheid en genade ontvang en so op die regte tyd gered kan word?
6. TOEPASSING:
Geliefdes, ons primêre oplossing vir ons probleme; vir ons depressie; vir wat ook al, lê daarin dat ons beheer oor ons gedagtes sal kry en op God sal begin fokus – op dít wat God vir jou gedoen het.
Hoop in ’n tyd van ontnugtering of seerkry of vrees, of vertwyfeling, moet te alle tye op God gefokus wees, want dit is net God se genade wat ons koppe bo die stormwaters kan hou en ons uiteindelik op droë grond kan kry.
Ek wil afsluit met die woorde van Charles Spurgeon wat op ’n keer gesê het ~ Hope is the grace that swims, though the waves roar and be troubled. In the garden of hope grow the laurels for future victories, the roses of coming joy, the lilies of approaching peace.
7. BID PSALMS 42 EN 43:
Vader....
· My siel dors na U (v.2).
· My hoop is in U gevestig (v. 5).
· Help my om alles wat U vir my gedoen het, gereeld in herinnering te roep (v. 6).
· Vader, mag hierdie lied in my gemoed bly draai wanneer ek nie kan slaap nie en wanneer ek vermoeid, belas en beangs is (v.8).
[1] Boodskap gelewer deur Kobus van der Walt te Vaaldriehoek Baptistegemeente (Vereeniging) – Sondagoggend 04 September 2011
