Die Brief aan die Efesiërs – 18 (God se Bloudruk vir die Huwelik [1]
Indien u hierdie Boodskap wil uitdruk – Verlig die teks in hierdie venster en kopieer en plak dit daarna in enige woordverwerkingsprogram (bv. MS Word) – druk daarna gewoon uit.
1. SKRIFLESING:
Ef.5:22-33 ~ Vrouens, wees aan julle mans onderdanig, net soos julle aan die Here onderdanig is. 23 Die man is die hoof van die vrou, soos Christus die hoof van die kerk is. Christus is ook die Verlosser van die liggaam, sy kerk. 24 Soos die kerk aan Christus onderdanig is, moet die vrouens in alles aan hulle mans onderdanig wees. 25 Mans, julle moet julle vrouens liefhê soos Christus die kerk liefgehad en sy lewe daarvoor afgelê het. 26 Dit het Hy gedoen om die kerk aan God te wy, nadat Hy dit met die water en die woord gereinig het, 27 sodat Hy die kerk in volle heerlikheid by Hom kan neem, sonder vlek of rimpel of iets dergeliks, heilig en onberispelik. 28 Die mans behoort hulle vrouens so lief te hê soos hulle eie liggame. Wie sy vrou liefhet, het homself lief, 29 want niemand het nog ooit sy eie liggaam gehaat nie. Inteendeel, hy voed en versorg dit, soos Christus met sy kerk doen 30 omdat dit sy liggaam is, waarvan ons lede is. 31 Daar staan in die Skrif: “Daarom sal ’n man sy vader en moeder verlaat en saam met sy vrou lewe, en hulle twee sal een wees.” 32 Hierin lê daar ’n diep geheimenis opgesluit, en ek pas dit toe op Christus en die kerk. 33 Maar dit is ook op julle van toepassing. Elkeen moet sy vrou so lief hê soos hy homself liefhet, en ’n vrou moet aan haar man eerbied betoon.
2. INLEIDING:
Wanneer dit in ons dae bekend raak dat twee mense gaan trou, hoor ’n mens allerlei opmerkings soos bv. Ek hoop dit sal hou; of wanneer iemand in ’n geselskap sou sê dat sy of hy gelukkig getroud is, dan hoor jy dikwels dat mense so iemand sal spot en sê, Wie probeer jy oortuig, ons of jouself? ’n Algemene regverdiging vir saambly in ons dae, is juis omdat jongmense eers, sogenaamd wil “seker maak of dit sal werk”. Wat is die probleem? Waarom word sulke opmerkings gemaak? Waarom is die mensdom so pessimisties oor die huwelik as instelling?
Deels is dit omdat ons in ’n sondige wêreld leef, waar niks volmaak is nie – waar niks is soos wat ons dit graag wil hê nie en omdat mislukte huwelike soveel traumatiese ervarings en gevolge inhou.
Die kruks van hierdie probleem is egter dat die mensdom vergeet het wat God se riglyne vir die huwelik is en dit is die regte plek om te begin as ons wil kyk na die huwelik, omdat dit die volmaakte plan is. Waar is hierdie plan van stapel gestuur? Tydens die skepping, toe God die huwelik ingestel het en dit omskryf het. Dit is belangrik om daarop te let dat God tot en met die instelling van die huwelik, Sy skepping – wat die man insluit – “goed” (Gen.1:27-31) genoem het. Ons sien egter in Gen.2:18 dat daar wel een ding was wat God nie goed gevind het nie ~ Verder het die Here God gesê: "Dit is nie goed dat die mens alleen is nie. Ek sal vir hom iemand maak wat hom kan help, sy gelyke". Die skepping van die vrou was dus die afhandeling en voltooiing van God se volmaakte skepping en daarom is die huwelik as instelling goed en heilig, ongeag van wat die sondegevalle mens daarvan maak.
3. DIE ROL VAN DIE VROU:
Paulus kom dan nou hier in Ef.5:22-33 en gee in ’n neutedop vir ons die bloudruk vir suksesvolle huwelike soos wat God dit bepaal het en hy begin met die vrouens, deur aan hulle te sê wat hul rol en verantwoordelikheid in die huwelik is en hy gee twee redes, of dit word in elk geval geïmpliseer. Die eerste spruit uit die skeppingsopdrag en sluit aan by die man se hoofskap van sy vrou, terwyl die tweede rede voortspruit uit gelowiges se redding en handel oor Christus se Hoofskap van die Kerk. Hy sê dan in v.22a van ons Skriflesing ~ Vrouens, wees aan julle mans onderdanig. Dit is egter belangrik dat ons hiermee saam ook v.22b sal lees, nl. ~ ...net soos julle aan die Here onderdanig is. En dan ook v.23a ~ Die man is die hoof van die vrou. Die man se hoofskap word dus as feit gestel en vorm die fondasie vir die vrou se onderwerping. Paulus brei egter nie hier uit oor die oorsprong van hierdie stelling nie en daarvoor sal ons na 1Kor.11:3-12 en 1Tim.2:11-13 moet kyk. In beide hierdie Skrifgedeeltes verwys Paulus terug na die skeppingsverhaal in Gen.2 en beklemtoon hy die feit dat die vrou na die beeld van die man; uit die man en vír die man geskape is. Die N.I.V. sê ~ I will make a helper suitable for him. Paulus sê egter ook onmiddellik in hierdie Skrifgedeeltes, dat die man in die toekoms uit die vrou geskape sou word, wat dus impliseer dat die man en die vrou interafhanklik van mekaar sou wees – daar is dus geen sprake van oorheersing deur die man oor die vrou nie – die vrou is dus nié die man se vloerlap nie.
Hoe dit ook al sy, wanneer Paulus dan praat oor die rol van die vrou in die huwelik, plaas hy die klem op die doel en funksie van Eva se skepping en omdat Paulus sy argument hoofsaaklik op hierdie gronde baseer, het sy argument universele waarde en kan en mag dit dus nie as kultureel verarmd of beperkend verwerp word nie. Paulus se stelling het dus niks met chauvinisme te doen nie, maar dit het alles met die skeppingsleer, of skeppingsordes as julle wil, te doen. Die nuwe skepping in Christus Jesus, bevry ons dus van die besoedeling van verhoudings tussen geslagte wat deur die sondeval veroorsaak is (Gen.3:16), en dit herbevestig maar net weer die oorspronklike motief van die skepping.
Tot nou het ons dus gesien dat Paulus sê, dat vrouens hulle moet onderwerp aan hulle mans, dit is egter ontsettend belangrik dat ons voortdurend in gedagte sal hou, dat beide man en vrou gelyk is in die oë van God, maar dit impliseer nie dat hulle identies is nie – dit beteken dat hulle gelyk in status voor God is, maar verskillend in funksie.
Geen vrou het dus nodig om ’n huweliksaansoek van ’n man te aanvaar nie, maar indien sy wel vrywillig so ’n versoek aanvaar en in die huwelik tree met ’n man (en veral wanneer sy verklaar dat sy ’n gelowige is en derhalwe gehoorsaam wil wees aan God se opdragte), aanvaar sy, deur haar instemming tot die huwelik, die man se hoofskap oor haar. Inteendeel, ten diepste is dit presies wat vrouens wil hê – hulle wil gelei word deur hul mans.
Paulus sê egter ook in v.22 ~ Vrouens, wees aan julle mans onderdanig, net soos julle aan die Here onderdanig is. Daar moet dus ’n ooreenkoms wees tussen ’n gelowige vrou se onderwerping aan Jesus Christus se Hoofskap in haar lewe en haar onderwerping aan die man se hoofskap in die huwelik.
Die vraag is nou, hoe moet ons hierdie onderwerping verstaan?
· Eerstens beteken dit NIE geestelike ongelykheid voor die Here Jesus nie. Beide man en vrou is na die beeld van God geskape en is dus gelyk in posisie voor God en ontvang ook dieselfde geestelike gawes vir diens aan Christus. Gal.3:28 ondersteun hierdie standpunt deur dat Paulus daar sê ~ Dit maak nie saak of iemand Jood of Griek, slaaf of vry, man of vrou is nie: in Christus Jesus is julle almal één. Geestelik is hier dus geen ongelykheid, of as u wil minderwaardigheid of meerderwaardigheid nie – slegs verskillende rolle.
· Tweedens impliseer onderwerping nié slaafse gehoorsaamheid aan die man nie – ’n vrou moet bv. nooit haar man in sonde navolg nie. Christus is en moet haar enigste oppergesag wees en die Heilige Gees moet haar gewete lei in wat reg en verkeerd is.
· Wat die Woord dus hier vir vrouens wil leer, is die gewillige, vrywillige en gelukkige onderwerping aan haar man, deur erkenning aan sy leierskap te verleen – daardie leierskap waartoe hy deur God in die huwelik geroep is. Deur haar vrywillige onderwerping gee sy erkenning aan- en eer sy haar man se groot verantwoordelikheid t.o.v. sy leiding in die huwelik en hul gesin. Wanneer die man sterk Goddelike leiding gee aan sy vrou en gesin – m.a.w. geestelike, sterk morele en liefdevolle leiding, sal dit nooit vir die vrou nodig wees om haar man se leierskap en hoofskap te bevraagteken nie – inteendeel, sy sal dan eerder verhef en verryk word deur haar onderwerping aan haar man.
· Laastens sien ons dat die huweliksverhouding, ’n uitdrukking is van die eenheid wat daar tussen Christus en Sy Bruid, nl. die Kerk, bestaan en daarom moet die vrou haar op dieselfde wyse aan haar man onderwerp as wat die Kerk haar aan Christus onderwerp.
4. DIE ROL VAN DIE MAN:
As ons dink dat daar hoë eise aan die vrou gestel word, dan is dit baie duidelik dat daar selfs nog hoër eise aan die man gestel word – v.25 ~ Mans, julle moet julle vrouens liefhê soos Christus die kerk liefgehad en sy lewe daarvoor afgelê het. Daar word van mans verwag om NIE soos ’n despoot teenoor sy onderwerpende vroutjie op te tree nie, maar om haar lief te hê. Hierdie “liefhê” is nie sommer so ’n liefde nie – luister wat sê Paulus, hoe moet mans hul vroue liefhê ~ ... soos Christus die kerk liefgehad en sy lewe daarvoor afgelê het. Ons het dus hier te doen met ’n opofferende liefde – ’n liefde wat gee ... tot die dood toe. Géén vrou sal hoegenaamd omgee om aan só ’n man te onderwerp nie – geen vrou sal stry teen onderwerping as haar man bereid is om vir haar te sterf nie.
In die proses wat Paulus die man se verantwoordelikheid jeens sy vrou beskryf, maak hy gebruik van vyf werkwoorde wat hy neem uit die voorbeeld wat Christus gestel het teenoor Sy Bruid, die Kerk.
· Eerstens dan soos ons gesien het – v.25 ~ ...soos (wat) Christus die kerk liefgehad (het). Wat beteken liefde regtig? Ene Walter Trobisch het liefde as volg gedefinieer: You, you, you. You alone. You shall reign in my heart. You are the one whom I have longed for, without you I am incomplete. I will give everything for you, and I will give up everything for you, myself as well as all I posess. I will love you alone, and I wil work for you alone. And I will wait for you.... I will never force you, not even by words. I want to guard you, protect you and keep you from all evil. I want to share with you all my thoughts, my heart and my body – all that I posess. I want to listen to what you have to say. There is nothing I want to undertake without your blessing. I want to remain always at your side.
Liefde soos hierdie, het geseënde en gelukkige en stabiele huwelike en -gesinne tot gevolg. Hoeveel mans – nee, hoeveel van ons, het ons vrouens so lief? Nie baie nie! En tog, is dit die standaard wat die Woord ondubbelsinnig aan ons stel. En indien ons as mans nie ons vrouens volgens hierdie standaard lief het nie? Hoor wat sê 1Pet.3:7 wat die gevolg dan is ~ Mans, julle moet verstandig met julle vrouens saamleef. Bewys eer aan hulle as die swakker geslag wat saam met julle deel in die lewe as genadegawe. Dan sal julle kan bid sonder dat iets julle hinder. As jou gebedslewe nie is soos wat jy dit graag sou wou hê nie – Gaan kyk na jou liefde vir jou vrou.
· Tweedens sien ons in v.25, dat Christus Sy lewe vir die Kerk afgelê het. Daardie liefde wat Christus vir alle sondaars gehad het toe Hy bereid was om aan die kruis vir ons te sterf, sodat ons die ewige lewe kan erf – dit is daardie selfde liefde wat ons as mans vir ons vrouens moet hê – ons moet onsself offer vir ons vrouens. Bitter min van ons (indien enige) sal ooit nodig hê om ons liefde vir ons vrouens op hierdie wyse te toon, maar daar is daagliks veel makliker maniere om ons liefde aan ons vrouens te betoon. Dit laat my dink aan die vrou wat op ’n keer aan haar man gesê het ~ Ek weet jy is bereid om vir my te sterf, maar terwyl jy wag om dit te doen; wil jy nie net gou die skottelgoed vir my afdroog nie asb.
· In v.26 sien ons dat Christus se doel met die Kerk (elke gelowige dus) is om die Kerk te laat groei in heiligmaking.
Die Griekse werkwoord wat hier gebruik word, is "hagiazo". Ons het nou al ’n paar keer wat ons besig is met Efesiërs, gesien dat Paulus, maar veral ook die Ou Testament vir ons leer dat, om iets of iemand te heilig, beteken om daardie persoon of artikel, opsy te sit vir uitsluitlike gebruik deur en vir die Here God. En dit is presies wat Christus begeer vir Sy Kerk, nl. dat elke gelowige, volkome toegewyd sal lewe aan sy roeping, nl. om God te verheerlik deur sy of haar lewe. Dit is ons as mans se verantwoordelikheid voor God om ons vrouens te help om toegewyd te leef aan Christus Jesus.
· Ons vierde punt hang baie nou saam met hierdie punt, nl. dat ’n heilige persoon iemand is wat opsy gesit is om heilig te wees en heilig te leef. Die implikasie hiervan is dat God, mans verantwoordelik daarvoor hou dat hulle, hul vrouens geestelik sal versorg en sal toesien dat hulle geestelik sal groei en volwasse sal raak in die Here Jesus Christus. Dit eindig egter nie daar nie, want die implikasie is dat die man wat die hoof van sy huishouding is, ook sal toesien dat dit met sy kinders sal gebeur – Ef.6:4 ~ En vaders, moenie julle kinders so behandel dat hulle opstandig word nie, maar maak hulle groot met tug en vermaning soos die Here dit wil. Die man moet dus sy gesin reinig deur hulle te lei in die Woord van God.
· Laastens sien ons in v.27, dat Christus Sy Bruid, ...die kerk in volle heerlikheid by Hom (wil) neem, sonder vlek of rimpel of iets dergeliks, heilig en onberispelik. John Stott noem hierdie vers, die eskatologiese dimensie van die huwelik, m.a.w. die eindproduk, wanneer elke gelowige (die Kerk) voor God sal verskyn – skoon gewas van al hul sonde deur Jesus Christus. Net so moet ’n man nooit sy vrou oorheers en verneder en “soos ’n vloerlap” misbruik nie, maar hy moet haar geestelik lei en haar geestelik “skoon was” en hy moet meehelp en haar voorberei en haar aanmoedig, om sonder vlek of rimpel of iets dergeliks, heilig en onberispelik, te lewe en sodoende haar volle potensiaal in Christus Jesus te ontwikkel.
5. AFSLUITING:
Paulus het in vv.23-29, die huwelik geskets as die verhouding wat bestaan tussen die Kerk en Jesus Christus. Volgens Openb.21:9 is Christus die Bruidegom en die Kerk Sy Bruid. God se kinders, die Kerk, word deel van God se Koninkryk, deur hul geloof in Jesus Christus – Hy wat Sy lewe afgelê het vir elkeen wat in Hom glo en wie se sonde vergewe is deur Sy soendood.
In die lig hiervan, sluit Paulus sy rede af in vv.32-33 wanneer hy sê ~ Hierin lê daar ’n diep geheimenis opgesluit, en ek pas dit toe op Christus en die kerk. 33 Maar dit is ook op julle van toepassing. Elkeen moet sy vrou so lief hê soos hy homself liefhet, en ’n vrou moet aan haar man eerbied betoon. Elke man moet dus sy vrou liefhê soos wat Christus die Kerk lief het en elke vrou moet haar liefde vir Christus betoon, deur haar te onderwerp aan haar man se leierskap wat deur God aan hom opgedra is.
God het die huwelik o.a. ingestel, sodat ’n gelowige man en ’n gelowige vrou, die diepste moontlike wedersydse vervulling en geluk in mekaar kan vind. Gelowiges oor die algemeen, erken hierdie feit, maar raak tog soms ontmoedig a.g.v. die sondesmet en persoonlike mislukkings en daarom voel baie gelowiges (en baie mense oor die algemeen) dat die huwelik ’n hopelose saak is. In Christus Jesus, is niks egter ooit ’n hopelose saak nie en ek wil vandag vir julle ’n eenvoudige akroniem gee wat julle kan help om ’n huwelik wat soms hopeloos en uitsigloos lyk, om te draai. Ek noem die akroniem SODA. Ons weet dat soda iets is wat bruis en skoonmaak; wat borrelend en reinigend werk en dit is presies wat ons moet doen om ons huwelike, bruisend en borrelend, rein te hou:
S = Die “S” staan vir “seën”. Wanneer egpare mekaar seën beteken dit dat hulle op ’n beskaafde, liefdevolle, belangstellende, waarderende en opbouende wyse met mekaar praat – Altyd! Dit beteken egter ook dat jy gedurig vir jou lewensmaat sal intree by die Here en Sy seën sal afbid op hom of haar.
O = Die “O” staan vir “opbou”. Mans moet hul vrouens opbou deur hulle te komplimenteer en te prys en trots te wees op hulle, terwyl vrouens hul mans op dieselfde wyse moet opbou, maar ook deur op ’n liefdevolle wyse te reageer op hul mans se komplimente en “lofliedere”.
D = Die “D” staan vir “deel”. Om te deel beteken om sáám te doen. Om saam te doen impliseer om aandagtig en met belangstelling te luister; om lief te hê; om van mekaar te leer; om saam ondersoek in te stel; om terug te rapporteer; om saam te ontspan, ens.
A = Die “A” in ons akroniem staan vir “aanraking”. Ek weet baie mans is nie baie oop hiervoor nie, maar aanraking van beide mans en vrouens se kant is uiters noodsaaklik en belangrik.
Hierdie vier reëls is praktiese wyses om dít wat die Woord van God aan ons leer t.o.v. die huwelik, toe te pas en uit te leef.
Ek weet dat dit harde werk verg om hierdie akroniem toe te pas, maar as ons, ons huwelike tot eer van God wil uitleef; as ons ’n sukses van ons huwelike wil maak; as ons gelukkig wil wees, moet ons hard werk aan ons huwelike. Christus het so “hard gewerk” aan Sy “huwelik” met Sy Bruid, dat Hy Sy lewe afgelê het vir haar!
[1] Boodskap gebring deur Kobus van der Walt te ANTIPAS Gemeente (Vereeniging) – Sondagoggend 11 April 2010
